Hoşgörü Yolu, Roma İmparatorluğu döneminde Nicomedia adıyla bilinen İzmit’ten başlar. Nicomedia, 3. yüzyıl sonlarında Doğu Roma’nın (Tetrarşi sistemiyle yönetilen Roma'nın) başkentlerinden biri olmuştur. İmparator Diocletianus döneminde önemli bir idari ve askeri merkezdi.
Bu yolun ismi, Roma İmparatoru Galerius tarafından 30 Nisan 311 tarihinde yayımlanan Hoşgörü Fermanı’na (Edict of Serdica) dayanır.
Hoşgörü Fermanı, Roma İmparatorluğu’nda Hristiyanlara ibadet özgürlüğü tanıyan ilk resmi belgedir.
Galerius, ölüm döşeğindeyken Hristiyanlara yapılan zulmün haksız olduğunu kabul etmiş ve onların Tanrılarına dua etmelerine izin vermiştir.
Bu ferman, imparatorluğun doğusunda yayımlanmış ve özellikle Nicomedia çevresinde etkili olmuştur.
Hoşgörü Fermanı, Milano Fermanı’na (313) da zemin hazırlamıştır. Milano Fermanı, İmparator Konstantin ve Licinius tarafından imzalanmış ve Hristiyanlık dahil tüm dinlerin serbestçe yaşanabilmesini sağlamıştır.
Bu fermanın ardından, Hristiyanlık sadece serbest kalmamış, imparatorlukta giderek yaygınlaşmaya başlamıştır.
İznik Konsili (325) gibi önemli dini toplantıların temelleri bu sürecin ardından atılmıştır.
Yol, İznik’teki Ayasofya Camii (eski İznik Bazilikası) ile sona erer. Burası, 787 yılında II. İznik Konsili’nin toplandığı yerdir.
Bu konsil, ikonaların (ikona = kutsal resimler) kullanımıyla ilgili önemli kararların alındığı Hristiyanlık tarihinde dönüm noktalarından biridir.
Bu da Hoşgörü Yolu’nu yalnızca bir yürüyüş rotası değil, erken Hristiyanlık tarihine ışık tutan bir hac yolu haline getirir.
Hoşgörü Yolu, 21. yüzyılda Kültür Rotaları Derneği tarafından tarihi belgeler, haritalar ve yerel bilgiler ışığında yeniden canlandırılmıştır.
Proje, hem tarihi bilincin artırılması hem de ekoturizm ve kültür turizmi için yeni bir değer yaratma amacı taşır.
Rota, uluslararası tanınırlık kazanmış kültür yolları (Likya Yolu, Sufi Yolu gibi) ile bağlantılıdır.